Vật liệu trám Amalgam là gì? Ưu điểm?
Amalgam là gì? Vật liệu trám Amalgam là một loại hỗn hợp nha khoa được sử dụng phổ biến trong việc điều trị trám răng trong hơn 150 năm qua. Thành phần chính của Amalgam bao gồm thuỷ ngân (chiếm khoảng 50% dưới dạng lỏng), bạc (20-35%), và các kim loại khác như đồng, thiếc, kẽm.
Amalgam được sử dụng chủ yếu để lấp đầy các lỗ hổng do sâu răng gây ra. Vật liệu này có màu bạc, thường được gọi là trám bạc. Mặc dù có giá thành thấp, nhưng Amalgam có tuổi thọ cao và có khả năng chịu áp lực nhai mạnh.
Mặc dù Amalgam có ưu điểm về độ bền và giá thành thấp, nhưng nó cũng có nhược điểm về tính thẩm mỹ, vì màu của nó không trùng với màu tự nhiên của răng. Do đó, Amalgam thích hợp cho việc trám răng ở các vùng hàm mà không cần quan tâm đến tính thẩm mỹ cao.
Trám Amalgam được coi là vật liệu trám răng "số 1" trong nhiều thập kỷ vì tính bền và giá thành hợp lý của nó. Tuy nhiên, với sự phát triển của công nghệ, có nhiều vật liệu trám răng thẩm mỹ hơn được ra đời, và việc sử dụng Amalgam ngày càng giảm đi vì nhiều lý do đặc biệt là do vật liệu này không an toàn cho sức khỏe người sử dụng.
Tại sao không khuyến khích trám răng bằng Amalgam
Theo công văn của Cục Quản lý Khám, chữa bệnh: “Không sử dụng Amalgam cho trẻ em dưới 15 tuổi, phụ nữ có thai và cho con bú từ ngày 01/04/2019 và xây dựng lộ trình ngừng sử dụng Amalgam trong Nha khoa từ ngày 01/01/2021”.
Amalgam là một loại hỗn hợp nha khoa chứa thuỷ ngân, và nó có thể giải phóng mức độ thấp của thuỷ ngân dưới dạng hơi, có thể được hấp thụ bởi phổi. Tuy nhiên, các nghiên cứu lâm sàng đã chứng minh rằng nồng độ thuỷ ngân trong Amalgam là an toàn cho người lớn và trẻ em từ 6 tuổi trở lên. Tuy vậy, hệ thống thần kinh của phụ nữ mang thai, thai nhi và trẻ nhỏ có thể nhạy cảm hơn với ảnh hưởng của thuỷ ngân.
FDA khuyến cáo rằng không nên sử dụng Amalgam cho phụ nữ mang thai và cha mẹ có con dưới sáu tuổi. Tuy nhiên, nguy cơ hấp thụ thuỷ ngân không chỉ đến từ Amalgam mà còn từ nhiều nguồn khác nhau như hải sản chứa thuỷ ngân, tiếp xúc với thuỷ ngân trong môi trường, và một số sản phẩm hàng ngày khác.
Lượng thuỷ ngân tích luỹ từ nhiều nguồn có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe, bao gồm tổn thương não, thận, hệ miễn dịch và ảnh hưởng đến việc sinh đẻ, cũng như các vấn đề như rụng tóc và ung thư da. Do đó, Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) cũng như các tổ chức y tế khác khuyến cáo việc hạn chế sử dụng Amalgam, đặc biệt là đối với trẻ em và phụ nữ mang thai.
Các chuyên gia nha khoa cũng khuyến nghị nếu bạn có dị ứng hoặc nhạy cảm với bất kỳ thành phần nào trong Amalgam, bạn nên tránh sử dụng loại vật liệu này và chuyển sang các vật liệu trám răng khác thay thế. Đồng thời, các nhà nha khoa cần thực hiện các biện pháp an toàn để giảm thiểu nguy cơ phơi nhiễm thuỷ ngân đối với bản thân và bệnh nhân trong quá trình điều trị.
Thủy ngân trong Amalgam gây nguy hại đến môi trường
Việc sử dụng Amalgam để trám răng có thể gây ra những ảnh hưởng nghiêm trọng đối với môi trường, bao gồm không khí, đất và nước. Quá trình hàn răng bằng Amalgam tạo ra hơi thủy ngân, gây ô nhiễm không khí. Đồng thời, việc xử lý chất thải Amalgam từ các phòng khám nha khoa thông thường hoặc việc chôn lấp các thiểu số hàn răng bằng Amalgam cũng dẫn đến ô nhiễm đất và nước trong khu vực xung quanh.
Chất thải Amalgam đã được xác định là một nguồn gốc chính gây ô nhiễm thủy ngân đối với đất, vì nó ức chế hoạt động của vi sinh vật trong đất, làm giảm màu mỡ và năng suất của đất. Theo thời gian, thủy ngân trong không khí sẽ lắng xuống mặt đất hoặc nước, sau đó được hấp thụ vào mạch nước. Trong môi trường nước này, một số vi sinh vật có thể chuyển đổi thủy ngân thành dạng độc hơn, như methyl thủy ngân.
Do đó, Amalgam không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe con người mà còn gây ra các vấn đề về môi trường, đặc biệt là ô nhiễm không khí, đất và nước. Để giảm thiểu ảnh hưởng của Amalgam lên môi trường, các biện pháp xử lý chất thải và ứng dụng vật liệu trám răng thân thiện với môi trường là cần thiết.
Ai có nguy cơ nhạy cảm cao với thủy ngân trong Amalgam khi trám răng?
Những đối tượng nhạy cảm đến thủy ngân trong Amalgam, có thể kể đến những nhóm sau đây:
Phụ nữ có kế hoạch mang thai, đang mang thai hoặc đang cho con bú: Thủy ngân trong Amalgam có khả năng xâm nhập qua hàng rào máu não và nhau thai, gây hại cho sự phát triển của hệ thần kinh và não bộ của thai nhi, thậm chí gây ra các dị tật thai nhi.
Trẻ sơ sinh và trẻ em dưới 15 tuổi: Thủy ngân có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến trí tuệ, khả năng tư duy, nhận thức, sự chú ý, ngôn ngữ và các kỹ năng khác trong quá trình phát triển của trẻ.
Người có tiền sử bệnh về thần kinh: Thủy ngân có thể làm tổn thương và gây rối loạn chức năng của hệ thần kinh, làm tiên lượng bệnh trở nên xấu hơn cho những người này.
Người suy giảm chức năng thận: Phơi nhiễm với thủy ngân có thể gây tổn thương và rối loạn chức năng của thận.
Những người có tiền sử dị ứng với thủy ngân hoặc các thành phần kim loại khác (bạc, đồng, thiếc) trong Amalgam.
Những đối tượng này dễ phát triển các tác dụng phụ tiềm ẩn từ thủy ngân khi trám răng bằng Amalgam. Do đó, FDA khuyến khích những người này nên sử dụng các vật liệu trám răng không chứa Amalgam để giảm thiểu rủi ro cho sức khỏe của họ.
Nếu đã trám răng bằng Amalgam có nên lấy ra trám lại không?
Nếu đã trám răng bằng Amalgam, việc có cần phải lấy ra hay không phụ thuộc vào tình trạng cụ thể của miếng trám và tình trạng sức khỏe của bệnh nhân. Dưới đây là một số trường hợp cụ thể:
Miếng trám Amalgam ở tình trạng tốt và không có vết sâu bên dưới: Trong trường hợp này, FDA không khuyến khích việc lấy ra miếng trám Amalgam. Việc loại bỏ miếng trám có thể làm hỏng cấu trúc răng khỏe mạnh và làm tăng lượng hơi thủy ngân gây độc. Đặc biệt, đối với những nhóm nhạy cảm như phụ nữ mang thai hoặc cho con bú và trẻ em, nếu miếng trám vẫn nguyên vẹn, không nên loại bỏ nhằm ngăn ngừa rủi ro cho thai nhi, trừ khi có khuyến cáo của bác sĩ.
Nếu bạn có biểu hiện dị ứng với thủy ngân, đồng, kẽm, thiếc hoặc mắc các bệnh liên quan đến thần kinh, thận: Trong trường hợp này, chuyên gia nha khoa khuyên bạn nên xem xét loại bỏ và thay thế miếng trám bằng vật liệu khác phù hợp và an toàn hơn.
Tóm lại, quyết định lấy ra miếng trám Amalgam hay không cần được đưa ra sau khi tham khảo ý kiến của bác sĩ nha khoa và xem xét tình trạng sức khỏe cụ thể của mỗi người.
Giải pháp thay thế vật liệu Amalgam trong nha khoa
Vì những ảnh hưởng không tốt của Amalgam đối với sức khỏe vật liệu này dần được thay thế trong điều trị nha khoa. Hiện nay có nhiều giải pháp thay thế trám răng bằng Amalgam mà không chỉ an toàn hơn mà còn có tính thẩm mỹ cao. Dưới đây là một số giải pháp và vật liệu trám răng thay thế Amalgam phổ biến:
Composite: Đây là vật liệu trám răng phổ biến nhất hiện nay. Composite là một loại nhựa sứ phối trộn với các hạt vật liệu lấp đầy. Vật liệu này có khả năng tái tạo màu sắc và hình dáng tự nhiên của răng, giúp tăng tính thẩm mỹ.
Plastic Ionomer: Đây là một loại vật liệu trám răng có tính kháng acid tốt, thường được sử dụng cho các lỗ hổng nhỏ, đặc biệt là ở trẻ em. Plastic Ionomer có khả năng tạo thành liên kết hóa học với cả răng và bạch huyết, giúp ngăn chặn vi khuẩn gây sâu răng.
Vàng và kim loại quý: Dù đắt đỏ hơn, trám răng bằng vàng và kim loại quý có độ bền cao và khả năng chống ăn mòn tốt. Chúng thường được sử dụng cho các trường hợp cần trám răng ở vùng sau miệng.
Inlay - Onlay: Đây là những phần trám răng được chế tạo tại phòng thí nghiệm nha khoa và sau đó được gắn vào răng bằng keo dạng đặc biệt. Inlay và Onlay được làm từ các vật liệu như Composite hoặc Ceramic, mang lại tính thẩm mỹ và sự thoải mái cho bệnh nhân.
Glass Ionomer Cement (GIC): Đây là một loại vật liệu trám răng có tính chất tương tự Plastic Ionomer, nhưng có thêm khả năng phản quang tốt hơn, giúp tạo ra kết cấu trám răng tự nhiên hơn. Điển hình như xi măng GIC của Ivoclar Vivadent.
Composite thay thế Amlgam vì đặc tính an toàn
Tùy thuộc vào tình trạng cụ thể của răng và mong muốn của bệnh nhân, bác sĩ sẽ tư vấn và lựa chọn loại vật liệu trám răng phù hợp nhất.
>> Xem thêm: Các vật liệu trám răng an toàn, giá tốt nhất tại Sàn Nha Khoa
Như vậy, qua bài viết trên bạn đã hiểu rõ về sự cần thiết của việc thay thế trám răng bằng Amalgam và các giải pháp thay thế an toàn hơn. Tại Sàn Nha Khoa - một địa chỉ uy tín và đáng tin cậy với nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực nha khoa, chúng tôi tự hào cung cấp các loại vật liệu trám răng chất lượng cao và đa dạng, đảm bảo an toàn và hiệu quả cho sức khỏe của bạn. Nếu bạn cần thêm thông tin hoặc muốn được tư vấn chi tiết, hãy liên hệ với chúng tôi ngay hôm nay. Chúng tôi luôn sẵn lòng hỗ trợ bạn mọi lúc, mọi nơi.
